Bölüm 65 / Orijinal Yayın Tarihi: 9 Nisan 2000
Sayın dinleyiciler, bugünkü izlencemizde çağdaş Alman bağdarlarından Karl Amadeus Hartmann'ı tanıtmaya çalışacağız.
Karl Amadeus Hartmann 1905 yılında Münih'te doğdu. Kentin Sanat Akademisinde eğitim gördü. Bir süre Hermann Scherchen ve Anton von Webern'in öğrenciliğini yaptı. Kimi yapıtlarının yabancı ülkelerde seslendirilmesine karşın, Nazilerin Almanya'ya egemen olduğu dönemde hiç bir yapıtının seslendirilmesini istemedi. Webern'in öğrenciliğini yapmış olmak onu dizisel yöntemi öğrenmeye, bundan yararlanmaya götürdü. Ancak hiçbir zaman dizisel çalışmayı kesin kuramsal sınırları içinde kullanmadı. Onu, yeni aralık, tını, ezgi ve uyum arayışları için bir basamak gibi kullanmakla yetindi. Asıl ününü, 2. Dünya Savaşı'nın hemen ertesinde yapıtlarının birbiri ardınca Almanya'da seslendirilmesiyle kazandı. 1963 yılında öldüğünde, sekiz senfonisi, "Simplicius Simpliccimus" adlı "Otuz Yıl Savaşları"nı konu alarak, savaşın anlamsızlığını anlatan tek operası, konçertoları ile, Alman çağdaş küğünün başta gelen öncü bağdarlarından birisi olarak tanınmıştı.
Bu izlencemizde, Karl Amadeus Hartmann'dan üç yapıt dinleteceğiz. Önce, onun 1934-1935 yılları arasında yazmış olduğu operası "Simplicius Simpliccisimus" operasının son (3.) perdesini sunuyoruz. Dinleyeceğiniz kayıtta; "Simplicius Simpliccisimus"u soprano Helen Donath, Vali'yi tenor Klaus König, Yüzbaşı'yı bas Rainar Scholze, Er'i bariton Bode Brinkmann, Konuşmacı'yı Wolf Euba seslendirmektedir. Bavyera Radyosu Koro ve Senfoni Orkestrasını Heinz Frieke yönetmektedir.
MÜZİK: Hartmann - Simplicius Simpliccisimus, 3. perde (26'32")
Şimdi de, Hartmann'ın "Konçertomsu Senfoni" olarak tanımladığı, 1950 yılında yazmış olduğu tek bölümlü olan "Beşinci Senfonisi"ni Rafael Kubelik yönetimindeki Bavyera Radyosu Senfoni Orkestrasından sunacağız
MÜZİK: Hartmann - 5. Senfoni (16'10")
Karl Amadeus Hartmann'dan sunacağımız üçüncü yapıt, 1961 yılında başlayıp ölüm yılı olan 1963'te bitirebilmiş olduğu, ünlü Fransız yazarı Jean Giraudoux (Jan Girodu)nun Sodom ve Gomorra adlı yırını/konulu şiirini kullandığı bariton ve orkestra için "Gesangszene/Sahne Şarkısı" olacak. Bariton: Dietrich Fischer-Dieskau'ya Rafael Kubelik yönetimindeki Bavyera Radyosu Senfoni Orkestrası eşlik ediyor.
MÜZİK: Hartmann - Gesangszene (24'11")
TRT'de 2000 yılında yayınlanmış olan "Çağlar ve Müzik" programının ses kayıtları elimizde olmadığından, burada paylaşılan küğ örnekleri, Ertuğrul Oğuz Fırat'ın kendi arşivinden sunduğu icralardan farklı olabilir.