Bölüm 101 / Orijinal Yayın Tarihi: 24 Aralık 2000
Sayın dinleyiciler; İki yıldır hazırladığım ve sunmakta olduğum "Çağlar ve Müzik" izlencesinin son iki bölümünü bugün ve gelecek hafta sunarak tarafımdan hazırlanan kısmına son vermiş olacağım. İzlenceye başlarken belirtmiş olduğum; tüm dünya ülkelerinde günümüz küğünü/çağdaş küğü tanıtma konusuna da, son vermek zorunda kalmış bulunduğumu belirterek bugünkü ve gelecek haftaki son izlencemizde çağdaş küğ yapıtlarını seslendirmeye öncelik tanıyan çok başarılı piyanoçalarımız Toros Can'dan ve Fransa'da yayınlanan diskinden, daha sonra da çağdaş, araştırmacı yapıtlar ortaya koyarak bu alanda ünlenen bağdarlarımız; Bülent Arel, Cengiz Tanç, İlhan Usmanbaş'tan kısaca söz ederek yapıtlarından örnek vermek yolunu tutacağımızı, en son olarak da "Çağlar ve Müzik" izlencesinin bugüne gelinceye değin tanıtıcı küğü olarak kullanılan Ertuğrul Oğuz Fırat'ın "Op.82 Sevi Çığlıklarıyla Geçiyor - klavsen ve orkestra için Konçerto" yapıtının tümünü sunarak sonuçlandıracağız.
1971 Ankara doğumlu olan Toros Can, 1998 yılında Fransa'da Orleans'da "Uluslararası 20. yüzyıl Piyano Yarışması" birincilik ödülünü kazanınca adını tüm dünyaya duyurmuş oldu. Ödül kazandığı günden bu yana dünyanın çeşitli ülkelerinde dinletiler veriyordu. Bu yılın Ekim ayı içinde Fransa'da, çağımızın en önemli bağdarlarından György Ligeti'nin bugüne değin yazmış olduğu piyano etüdlerinin tümünü seslendirmiş olduğu bir diski çıktı. Diskin diğer ülkelerdeki dağıtımını Harmonia Mundi üstlenmiş. Toros Can' ın Ligeti etüdleri seslendirdiği diski yayınlanınca, Le Nouvel Observateur'ün yazarı, küğ eleştirmeni Jacques Drillon şunları yazmış: "Sıra dışı bir kayıt. Yanan bir müzik. Ateş içinde bir piyanist. Ligeti'nin incelik ve zevk gerektiren, insanı teknik ve akılcı zorluğa iten etüdlerini çalabilmek için biraz deli olmak gerek. Öyle ki bu derecede fazla fiziksel ve entellektüel güç sarf etmek göze alınsın. Toros Can, Pierre-Laurent aimard gibi kendini bu volkana atmış. Belki de daha ince, daha kurnaz ve daha fazla tutkulu.
Toros Can, Ligeti'nin bugüne değin yayınlanmış 17 etüdünü seslendirmiş bulunuyor. Seslendirilmeleri, çalgıçalardan gerçekten olağanüstü teknik çaba ve seçkin aşama isteyen bu etüdlerin tümünü sunuyoruz.
MÜZİK : G.Ligeti - Etüdler (Toros Can) (54'57")
Bugün dinleteceğimiz ikinci yapıt, öncü, araştırmacı, ilerici Türk bağdarlarından Bülent Arel'in. Arel 23 Nisan 1919'da İstanbul'da doğmuş, 19 Kasım 1990'da New York'da ölmüştür. Arel' in 1974 yılında, beş viyol ve teyp için yazmış olduğu yapıtı bugüne gelinceye değin Türkiye'de seslendirilmemiş olduğu gibi, belki hiç bilinmemektedir de… "Fantazi ve Kırın/Dans" başlıklı bu yapıtı, New York Viyol Topluluğunun seslendirmesiyle dinleyeceksiniz.
MÜZİK : Bülent Arel - Fantazi ve Kırın (8'05)
Sunacağımız son yapıt İlhan Usmanbaş'ın. 1921 İstanbul doğumlu olan Usmanbaş, bugün Türkiye'nin dış ülkelerde de en çok tanınan sürekli yeni arayışlar ardında koşan en ilerici bağdarı durumundadır. Usmanbaş'ın 1988 yılında üfleme ve vurma çalgılar için yazdığı Perpetuum Mobile adlı yapıtını, yapıtın kendisine sunulandığı Betin Güneş yönetimindeki Köln Senfonisinden dinleyeceksiniz.
MÜZİK : İlhan Usmanbaş - Perpetuum Mobile (5'47")
